در این رابطه و وضعیت ونزوئلا با ریاستجمهوری نیکلاس مادورو، با امیر تفرشی،کارشناس مسائل آمریکای لاتین گفتوگو کردهایم.
- محورهای اصلی انتخابات اخیر ونزوئلا چه بودند؟
اقتصاد و امنیت دو مسئله اصلی در شعارهای کاپریلس(نامزد مخالفان) بودند. در آمریکای لاتین بیشتر از ۷۰ درصد رسانهها طرفدار آمریکا هستند که در ونزوئلا هم چنین مسئلهای دیده میشود. مسئله جرم و جنایت مخصوصاً در کاراکاس موضوع جدیدی نیست.
از عوامل تشدید این مسئله شبهنظامیان و قاچاقچیان حاضر در کلمبیا (کشور همسایه ونزوئلا) هستند. در این کشور دولت دستراستی حاکم است که مخالف دولت ونزوئلا هستند. در حوزه اقتصاد هم سرمایهداری کلان در ونزوئلا گرایش به آمریکا دارد و نزدیک به اپوزیسیون است. جریان مخالف محوریت گردش اصلی مالی در ونزوئلا را در اختیار دارد و مخالفان این اهرم را در کنترل خود دارند به همینخاطر بهنظر میرسد این فشارها ادامه داشته باشد.
- سیستم انتخابات ونزوئلا را ناظران بینالمللی و حتی مؤسسههای آمریکایی بسیار دقیق خوانده بودند. اکنون چطور به این سیستم انتخاباتی اعتراض میشود؟
این مسئله درستی است. سیستم انتخاباتی ونزوئلا یکی از دقیقترین سیستمهای انتخاباتی جهان است که حتی کارتر، رئیسجمهور پیشین آمریکا که از ونزوئلا بازدید کرده بود به این مسئله اذعان و اعلام کرد که در دنیا سیستم مشابهی تاکنون وجود نداشته است. مسئله مهم این است که در ونزوئلا، شورای ملی انتخابات ونزوئلا که نهادی مستقل است و همه احزاب در آن نمایندگانی دارند مسئول برگزاری انتخابات است و دولت انتخابات را برگزار نمیکند.
در هیأت مدیره این شورا احزاب اپوزیسیون هم تمام نمایندگانشان حاضر هستند و در تصمیمگیریها و نظارت مشارکت دارند. سیستم الکترونیک اخذ رأی در این کشور بهصورتی است که در چند مرحله باید هویت فرد برای رأیگیری احراز شود. ابتدا کسی که قصد رأی دادن دارد باید برای شرکت در انتخابات با شماره ملی خود بهصورت اینترنتی ثبت نام کند، پس از آن حوزه رأیگیری برای هر فرد مشخص میشود. در حوزه رأیگیری ناظران همه نامزدها وجود دارند.
پس از احراز هویت فرد رأی بهصورت الکترونیک ثبت میشود و پرینت رأی هم با اثر انگشت رأیدهنده نگهداری میشود. مخالفان وضعیت فعلی در ونزوئلا را یک فرصت تاریخی برای خود میدانند که درصورت از دست رفتن باید تا ششسال دیگر وضعیت فعلی را تحمل کنند. از نظر آنها ممکن است مادورو هم مانند چاوز بتواند برای دورههای متوالی رأی بیاورد و در قدرت باقی بماند. نباید فراموش کنیم که چهار سال پیش که چاوز یک همهپرسی برای اصلاحات قانون اساسی برگزار کرد برای نخستین بار و تنها مورد در یک رأیگیری با فاصله نیم درصد شکست خورد. چاوز بلافاصله نتیجه را پذیرفت چون سیستم انتخاباتی در ونزوئلا به شکلی است که امکان تقلب در آن وجود ندارد.
- با توجه به شرایط موجود و تلاش مخالفان برای ادامه اعتراضها، مادورو تغییراتی در سیاست داخلی و خارجی ونزوئلا بهوجود میآورد ؟
در درون جریان چاوز سه جریان داخلی دیگر وجود دارد؛ یک جریان که خود مادورو و همراهانش هستند،جریان دیگر دیوسدادو کابیو،رئیس پارلمان ونزوئلا بهحساب میآید و یک جریان هم که الیاس خائوا،وزیر امور خارجه فعلی ونزوئلاست. این افراد و جریانها یک مقدار اصطکاکهایی با هم دارند اما در میان این سه جریان نزدیکترین فرد به چاوز، نیکلاس مادورو بوده است. بهنظر میرسد که در کوتاهمدت شاهد تغییر عمدهای در سیاستگذاری داخلی ونزوئلا نباشیم. در سیاست خارجی هم خود مادورو از سال ۲۰۰۶ سکان دیپلماسی این کشور را برعهده داشته و بهنظر میرسد که او سیاستهای دولت چاوز را ادامه خواهد داد.